Czym jest tango?
Historia tanga jest wielowątkowa i skomplikowana.
Tango to gatunek muzyczny i taniec, który powstał w regionie Rio de la Plata, głównie w dwóch miastach: Buenos Aires (Argentyna) oraz Montevideo (Urugwaj).
Tango powstało na styku kultur: afrykańskiej – reprezentowanej w Argentynie przez potomków niewolników – oraz europejskiej, przywiezionej przez ogromną rzeszę imigrantów, którzy przybyli tam w końcu XIX i na początku XX wieku. Często mówi się, że jego nostalgiczny charakter jest owocem właśnie tęsknoty imigrantów za rodzinnymi stronami.
Muzycznym podłożem tanga jest folklor wielu narodów: oprócz afrykańskich rytmów znajdziemy tu i inspiracje pochodzące z flamenco, z kubańskiej habanery i piosenek neapolitańskich i w dużej części z folkloru Europy Środkowo – Wschodniej (Polski, Ukrainy i Rosji). Wynika z tego jasno, że my również mamy tango we krwi :).
Złota era tanga (La época de oro)
Od lat 30. do połowy lat 50. XX wieku tango przeżywa czasy swojej świetności. Ten okres to tzw. Złota Era tanga. W latach 20. tango rykoszetem powraca z Paryża do Buenos Aires. Wcześniej zakazane i niemile widziane, przeklęte przez papieża, teraz święci triumfy we wszystkich warstwach społecznych, usłyszeć można je już wszędzie, również na salonach śmietanki towarzyskiej. Lata 20. to muzycznie czasy niepodzielnych rządów orkiestr Francisco Canaro, Osvaldo Fresedo czy Roberto Firpo, przedstawicieli tzw. Guardia Vieja (Starej Gwardii).
Lata 40. aż do połowy lat 50. to czas największej świetności tanga i orkiestr grających tango. To era Juana D’Arienzo, Angela D’Agostino, Osvaldo Pugliese, Anibala Troilo.
Do dziś tangueros dzielą, rozpoznają i mówią o tangu przede wszystkim w kategoriach wykonawcy/orkiestry, która je wykonuje.
Czym te tanga się w ogóle różnią?
Charakterem – przede wszystkim. Pośród tang znajdziecie rytmiczne i energiczne, liryczne, jak i dramatyczne. Każda ze znanych orkiestr tanga ma swoje własne brzmienie i ciągoty w stronę konkretnego charakteru tanga (choć to tylko ogólna tendencja – to, że D’Arienzo jest znany z wyrazistego rytmu, nie oznacza wcale, że jego orkiestra nie grała tang lirycznych).
Tempem. To dość oczywiste, że mamy szybsze i wolniejsze tanga. Zwróćcie jednak uwagę, że możecie się spodziewać również zmian tempa w obrębie jednego utworu (zwolnienia i przyspieszenia)Jest to generalnie spore utrudnienie dla nas – tancerzy, ale też jeden z głównych czynników, który powoduje, że tango jest tak ciekawe do interpretacji.
Tanga rozróżniamy również na instrumentalne i wokalne (w tych ostatnich linię melodyczną oprócz instrumentów prowadzi również śpiewak).
Nastrojem i treścią chociaż ok. 98% z nich opowiada oczywiście o nieszczęśliwej lub utraconej miłości. 🙂
Hit wszechczasów, czyli La Cumparsita.
Jeśli komuś, kto nie zgłębiał za bardzo tematu rzucicie hasło „TANGO” to pomyśli prawdopodobnie o TYMtangu. Ciekawy jest fakt, że jest to tango uruwajskiego (nie – argentyńskiego) kompozytora i zostało napisane w Montevideo (w Urugwaju) w 1919 roku. Wersji Cumparsity jest prawie tyle, co orkiestr grających tango.Tu dość niestandardowe wykonanie z kultowego spektaklu Forever Tango.
La Cumparsita (w slangu tangueros określana po prostu „Cumpą”) jest przez niektórych tangowych djów puszczana jako ostatnie tango na zakończenie milongi.
Bandoneón
To centralny intrument każdej tangowej orkiestry – to jemu tango zawdzięcza swoje charakterystyczne nostalgiczne brzmienie. Wygląda trochę jak mniejszy kwadratowy akordeon – z góry przepraszamy wszystkich intrumentoznawców i bandoneonistów za to paskudne uproszczenie. Został zbudowany w Niemczech w XIX w. ipierwotnie służył do grania na pogrzebach jako przenośne organy.
Jak wygląda milonga? Czym jest “tanda”?
Na milondze (czyli na tangowej potańcówce) tanga grane są w tzw. tandach (TANDA – zestawienie 3-4 tang). Z reguły każda tanda składa się z tang jednej orkiestry. Ponadto, tanga te zazwyczaj pochodzą z jednego wybranego okresu czy dekady oraz są podobne do siebie pod względem charakteru, jeżeli więc pierwsze tango jest tangiem lirycznym, możemy spodziewać się, że kolejne również będą liryczne. Analogicznie – jeśli pierwsze tango innej tandy jest rytmiczne, to kolejne również takie będą.
Uwaga! Nie wszystko, co tangueros tańczą na milondze jest tangiem!Oprócz tanga, usłyszycie także milongę (taniec starszy niż tango o korzeniu arfo- latynoamerykańskim i tak – milonga to termin określający jednocześnie tangowową potańcówkę i rodzaj tańca) i tango vals (można to określić jako tango w rytmie walca 🙂 Ale o tym więcej w kolejnym odcinku.
Pomiędzy setami muzyki tangowej dla porządku dj gra tzw. cortinę (hiszp. zasłona) – krótki kawałek muzyki o innym charakterze, po którym zazwyczaj pary schodzą z parkietu i każdy rozgląda się za innym partnerem/partnerką do kolejnej tandy.
Jak prosić do tańca na milondze?
Tu krótki wtręt pozamuzyczny. Proszenie do tańca na milondze, szczególnie wśród nieznanych sobie osób, odbywa się za pomocą specjalnego milongowego rytuału pod nazwącabeceo (skinienie głowy – od hiszp. cabeza – głowa), poprzedzonym miradą (z hiszp. spojrzenie), czyli nawiązaniem kontaktu wzrokowego. Oczywiście – jak każde zasady (tzw. codigos milongueros) – tak i te można naginać do aktualnych potrzeb i uwarunkowań 😉 Jeśli chcieliście pogłębić to zagadnienie – możemy poruszyć temat na praktykach, milongach lub w kolejnym artykule :).
Najważniejsze orkiestry i tanga (usłyszycie je na milondze):
1)Francisco Canaro
2)Miguel Caló
3) Juan D’Arienzo
4)Carlos Di Sarli
5)Anibal Troilo
6) Osvaldo Pugliese
Współczesne orkiestry grające tango.
Tanga Złotej Ery, jak i późniejsze, do dnia dzisiejszego są interpretowane przez współczesne zespoły (orkiestry), które często tworzą nowe, porywające aranżacje znanych od dekad utworów.Te najważniejsze, które warto znać to:
Solo Tango Orquesta (Rosja),Sexteto Milonguero (Argentyna),Orquesta Misteriosa Buenos Aires (Argentyna),Orquesta Romantica Milonguera (Argentyna),Tango Bardo (Argentyna),Bandonegro (polskie wschodzące gwiazdy)
Astor Piazzolla
To marka sama w sobie i jedna z ważniejszych postaci w historii tanga. XX – wieczny kompozytor i wirtuoz bandoneonu, który wyniósł tango na wyżyny sztuki muzycznej. Autor słynnego Libertango czy Oblivión.
Jego muzyka jest trudna i z założenia nie była przeznaczona na tańca – utwory Piazzolli cześciej usłyszycie w filharmonii niż na milondze. Chyba że jest czwarta nad ranem i dja poniesie…:)
Electrotango (tango fusion)
Mówiąc o muzyce do tanga, nie sposób nie wspomnieć o tym nurcie, który na przełomie XX i XXI wieku przyczynił się znacznie do popularyzacji tanga i wyciągnął je z lamusa. Electrotango (lub tango fusion) zwane czasami tango nuevo – chociaż ten ostani termin określał pierwotnie muzykę tworzoną przez artystów takich jak Piazzolla). Electrotango łączy tradycyjne tango z elementami charakterystycznymi jak muzyki pop, electro, house lub jazz.
Z zespołów tego nurtu warto poznać klasyków: Gotan Project, Bajofondo Tango Club.
Do jakiej muzyki ćwiczyć?
Swoje pierwsze tangowe kroki najlepiej stawiać do tang o prostszej strukturze i dobrze wyczuwalnym rytmie. W tym celu sprawdzą się zwłaszcza instrumentalne i rytmiczne tanga orkiestr Miguela Caló czy Carlosa Di Sarliego.
Gdzie mogę znaleźć muzykę do tanga?
Jeśli znasz nazwy orkiestr wykonujących tango, muzykę do tańca znajdziesz tak naprawdę wszędzie. Wystarczy dostęp do internetu. Polecamy zwłaszcza Youtube czy Spotify -> te dwa serwisy są olbrzymią kopalnią muzyki do tanga.
Autor: Gabriela Policht/Anna Sieprawska
